Dieta ketogeniczna - na czym polega?
Tradycyjnie rozumiana, zbilansowana dieta powinna składać się z 50% węglowodanów, 35% tłuszczów oraz 15% białka. W przypadku chęci przejścia na dietę ketogeniczną należy założyć, iż dzienny jadłospis powinien być złożony przede wszystkim z tłuszczów. Ten składnik ma być obecny w 80-90%, zaś uzupełnić go mają węglowodany i białka. Choć spożywanie znacznej ilości tłuszczu może wydać się w pierwszym odruchu niezdrowe - nic bardziej mylnego! Wszystko jednak zależy od tego jakie tłuszcze będzie się przyjmowało w posiłkach. Dieta ketogeniczna skupia się na unikaniu tłuszczy pochodzenia roślinnego i możliwie jak największe spożywanie tłuszczy roślinnych. Można je znaleźć w takich produktach jak awokado, oliwa z oliwek, nasiona, pestki czy orzechy.
Dieta ketogeniczna - w jaki sposób działa?
Poniższe informacje zostały opracowane w oparciu o materiały dostępne w serwisie o dietach, odżywianiu i odchudzaniu - Dietetyk.edu.pl.
Dzięki silnemu ograniczeniu spożycia węglowodanów dochodzi do zjawiska zwanego ketozą. Jest to stan, w którym organizm interpretuje obecne w nim zapasy jako jedyne źródło energii. W praktyce oznacza to, iż zaczyna on spalać zbędną tkankę tłuszczową, a dzięki temu można zrzucić zbędne kilogramy. W zwykłych warunkach organizm spala węglowodany, jednak w diecie ketogenicznej, z uwagi na ich niedobór - organizm pozyskuje energie z tłuszczu.
Głównym przekaźnikiem energii w organizmie są ciała ketonowe (około 70%). Podczas stosowania diety ketogenicznej jest ich mniej, z tego względu organizm jest ciągle niedożywiony. W związku z tym w pierwszych dniach stosowania keto żywienia można doznać tzw. stanu euforycznego - wyraźnej poprawy samopoczucia i odczuwania znacznie większej ilości energii do codziennego funkcjonowania. Poczucie lekkości i chęci do działania nie utrzymują się jednak długo. Jeśli dietę ketogeniczną stosuje się zbyt długo, czyli np. 2-3 miesiące, radość zostaje zastąpiona przez senność, apatię, brak apetytu i powracające zaparcia. Warto też wiedzieć, iż długotrwałe stosowanie diety ketogennej powoduje stałe odczuwanie pragnienia.
Kiedy można spodziewać się efektów?
Efekty utrzymywania organizmu w stanie ketozy można zauważyć zaledwie po kilku dniach stosowania. Warto jednak mieć na względzie wyniszczający wpływ diety ketogenicznej na funkcjonowanie organizmu. Z tego względu nie powinno się jej stosować dłużej niż przez 6 do 8 tygodni.
Co można jeść na diecie ketogenicznej?
Produktem przewodnim w diecie ketogenicznej są tłuszcze. Warto więc przyjrzeć się ich rodzajom oraz przykładom produktów, które je zawierają:
- tłuszcze nasycone: boczek, udko kurczaka, wołowina, olej kokosowy
- tłuszcze jednonasycone: oliwki, oliwa z oliwek, orzechy
- tłuszcze wielonasycone: ryby, awokado, jaja, sezam, siemię lniane, nasiona chia
Tłuszcze są motywem przewodnim diety ketogenicznej. Warto jednak zaznaczyć, iż absolutnie nie ma się tu na myśli tych niskiej jakości lub nieznanego pochodzenia. W trakcie stosowania diety ketogenicznej powinno unikać się fast foodów, wysoko przetworzonego mięsa oraz produktów smażonych.
Dzienne spożycie węglowodanów w trakcie stosowania diety ketogenicznej powinno ograniczyć się do 30 g. Większe ilości tego składnika są zabronione. Na liście zakazanych produktów znajdują się między innymi ryż, kasze, makarony, pieczywo, a także płatki zbożowe (gryczane, żytnie, kukurydziane), owoce i, rzecz jasna, słodycze.
Kto powinien stosować dietę ketogeniczną?
Dieta ketogeniczna może okazać się doskonałym rozwiązaniem dla osób cierpiących na niektóre choroby. Są to:
- stwardnienie guzowate
- wrodzone błędy metabolizmu
- zespół Retta
- zespół Dravet
- zespół Doose
- lekoodporna padaczka dziecięca
Ponadto, dieta keto może również wspomóc w leczeniu niektórych chorób np. autyzmu, Parkinsona czy Alzheimera.
Dieta ketogeniczna - sposób na odchudzanie
Osiągany podczas trwania diety stan ketozy przyczynia się do utraty kilogramów. Organizm bowiem czerpie energię nie z aktualnie spożywanych węglowodanów, a z zawartych już w nim tłuszczy i białek. Ponadto, ciała ketonowe niwelują odczuwanie głodu, dzięki czemu osoba na diecie keto nie czuje potrzeby podjadania między posiłkami.
Należy jednak mieć na względzie, iż stosowanie diety ketogenicznej powoduje niedobory niektórych składników pokarmowych. W związku z tym stosując dietę keto powinno się zadbać o dodatkową suplementacje, szczególnie preparatami zawierającymi wapń i witaminę D.
Skutki uboczne diety ketogenicznej
Warto wiedzieć, iż zbyt długie stosowanie diety ketogenicznej może wywołać niepożądane skutki uboczne. W ich skład wchodzą między innymi: zaparcia, utrata apetytu, biegunka, wymioty, uczucie przemęczenia. Można również odczuwać nadmierną senność oraz uczucie pragnienia. W związku z tym należy być ostrożnym i stosować dietę ketogeniczną nie dłużej niż przez okres 6-8 tygodni.